Onveiligheid is een gevoel dat ons allemaal, op verschillende momenten in ons leven, kan raken. Het is vaak een innerlijke staat van onzekerheid en kwetsbaarheid, die ons mentale en fysieke welzijn kan beïnvloeden. Maar hoe uit dit gevoel zich precies? En belangrijker nog: waar komt het vandaan? In dit artikel gaan we dieper in op de vele manieren waarop onveiligheid zich kan manifesteren, hoe het vaak in de basis ontstaat, en hoe familieopstellingen kunnen helpen om de bron van die onveiligheid zichtbaar te maken. Hiermee krijg je de kans om stappen te zetten richting een diepere innerlijke veiligheid, die van binnenuit komt.
Hoe onveiligheid zich kan uiten
Onveiligheid kan op veel verschillende manieren worden ervaren en komt vaak tot uiting in de dagelijkse interacties met anderen, onze omgeving en onszelf. Sommige veelvoorkomende uitingsvormen zijn:
- Fysieke onrust: Denk aan gespannen spieren, een snelle hartslag, of zelfs paniekaanvallen. Het lichaam verkeert in een constante staat van paraatheid.
- Mentale en emotionele uitputting: Je kunt gevoelens van angst, onzekerheid, somberheid of zelfs wanhoop ervaren. Veel mensen voelen zich vastzitten in een voortdurende stroom van negatieve gedachten en worstelen om een gevoel van rust te vinden.
- Sociale terugtrekking: Sommigen reageren door zich terug te trekken uit sociale situaties. Angst voor afwijzing of kritiek zorgt ervoor dat je minder contact zoekt met anderen.
- Overmatige controle: In een poging om een gevoel van controle terug te krijgen, kunnen mensen perfectionistisch gedrag vertonen of juist moeite hebben met het loslaten van situaties die ze niet kunnen beheersen.
- Relatieproblemen: Onveiligheid kan ook doorwerken in relaties. Je kunt bijvoorbeeld extreem afhankelijk worden van anderen, of juist moeite hebben om dichtbij iemand te komen uit angst voor pijn of verlies.
Al deze vormen van onveiligheid komen vaak voort uit diepe innerlijke overtuigingen die we gedurende ons leven ontwikkelen. Maar waar ontstaan deze gevoelens in de basis?
De oorsprong van onveiligheid
Onveiligheid heeft vaak diepe wortels in onze kindertijd, gevormd door ervaringen met onze ouders, opvoeders en andere belangrijke figuren. Onze basis voor veiligheid wordt grotendeels gelegd in de eerste jaren van ons leven, wanneer we afhankelijk zijn van de zorg en liefde van anderen. Wanneer er in die vroege fase verstoringen optreden—zoals emotionele afwezigheid, traumatische ervaringen, of een omgeving waarin het moeilijk is om je emoties te uiten—kan dit resulteren in een diepgeworteld gevoel van onveiligheid.
Daarnaast spelen onbewuste familiepatronen een grote rol. Dit kunnen patronen zijn van eerdere generaties die zich herhalen zonder dat we ons daarvan bewust zijn. Denk bijvoorbeeld aan onverwerkte trauma’s binnen een familie, emotionele blokkades of bepaalde overtuigingen die van ouder op kind worden doorgegeven. Deze patronen kunnen subtiel, maar krachtig, doorwerken in hoe wij onszelf en onze omgeving ervaren.
Zichtbaarheid via familieopstellingen
Familieopstellingen zijn een krachtige methode om deze onzichtbare, vaak onbewuste dynamieken zichtbaar te maken. Een familieopstelling werkt als een soort energetische spiegel die ons laat zien waar bepaalde gevoelens van onveiligheid zijn ontstaan en hoe deze patronen zich door onze familiegeschiedenis hebben verspreid.
Tijdens een familieopstelling wordt jouw familiesysteem als het ware uitgebeeld. Representanten nemen de plaats in van jouw familieleden en zo ontstaat er een levend beeld van de onderliggende patronen die mogelijk zorgen voor je onveiligheidsgevoelens. Deze methode brengt niet alleen helderheid over waar de wortel van je onveiligheid ligt, maar helpt je ook om deze los te koppelen van je eigen systeem. Zo leer je je onveiligheid te onderscheiden van de dynamieken van je familie, en kun je stappen zetten naar een diepere verbinding met jezelf en je eigen gevoel van veiligheid.
De weg naar innerlijke veiligheid
Als je eenmaal duidelijkheid hebt over waar je onveiligheid is ontstaan en hoe deze zich uit, komt de volgende stap: het ontwikkelen van een gevoel van veiligheid vanuit jezelf. Dit begint met het herkennen van de patronen die jou niet langer dienen en deze loslaten. Familieopstellingen bieden hier vaak een bevrijdend inzicht, waarna je verder kunt werken aan het herstellen van je innerlijke balans.
Veiligheid vanuit jezelf ontstaat door meer vertrouwen te krijgen in je eigen kracht en autonomie. Dit doe je door:
- Zelfliefde en zelfcompassie: Leer jezelf te ondersteunen en te accepteren, ongeacht de uitdagingen die je tegenkomt. Het ontwikkelen van een liefdevolle relatie met jezelf is de basis voor een gevoel van veiligheid.
- Grenzen stellen: Begrijp waar jouw grenzen liggen en wees assertief in het communiceren daarvan. Dit geeft je meer controle over je eigen leven en voorkomt dat je wordt overweldigd door externe invloeden.
- Verwerken van oude pijn: Het bewust onder ogen zien van oude wonden en deze doorvoelen/doorzien helpt je om ruimte te creëren voor nieuwe, positieve ervaringen.
Door het bewustzijn van onveiligheid te vergroten en het loslaten van oude patronen, kun je een nieuw fundament van innerlijke rust en stabiliteit bouwen. Familieopstellingen helpen je op weg door inzicht te geven in waar de oorsprong ligt van je onzekerheden en hoe deze zich hebben ontwikkeld. Met dat inzicht komt de ruimte voor transformatie, en kun je bouwen aan een leven waarin je vanuit jezelf veiligheid ervaart.
